کارایی اقتصادی مراکز آموزشی- درمانی دانشگاه علوم پزشکی قزوین طی سال های۱۳۷۷تا۱۳۸۶

چکیده مقدمه: امروزه بیمارستان ها به عنوان بخش های اصلی نظام سلامت اهمیت خاصی در مبحث اقتصاد بهداشت و درمان دارند. هزینه ها و مخارج مرتب افزایش می یابد و به این ترتیب تأمین منابع مالی برای ادامه حیات و جلوگیری از وقفه در روند ارائه خدمات آنها دغدغه زاست لذا مراکز درمانی به عنوان بنگاه اقتصادی باید از تحلیل های اقتصادی در راستای استفاده مؤثر از منابع بهره ببرند. هدف: ارزیابی وضعیت کارایی اقتصادی، تخصیص و توزیع منابع با در نظرگرفتن میزان برون داده ها در مراکز آموزشی- درمانی دانشگاه علوم پزشکی قزوین در سال های 1377 تا 1386. مواد و روش ها: در مطالعه ای در سال 1387 داده های مورد نیاز شامل اطلاعات منابع انسانی تولید، داده های منابع سرمایه ای از مرکز آمار معاونت پژوهشی دانشگاه و مراکز درمانی جمع آوری و در فرم های اطلاعاتی ثبت شد. با روش تحلیل فراگیر داده ها و نرم افزار اقتصادی deap2، این داده ها تحلیل شد. داده های هزینه نیز از طریق برگه های اطلاعاتی جمع آوری و با فرمول های اقتصادی، تبدیل به شاخص هزینه ای منابع سرمایه ای و انسانی شد. نتایج: متوسط کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس برای مراکز آموزشی- درمانی به ترتیب90٪، 96٪ و 93٪ بدست آمد. در حدود 50 درصد مراکز به علت استفاده مؤثر از داده ها در راستای برون داده ها کارا عمل کرده بودند(کارایی فنی کل =1) ولی 50 درصد بقیه مراکز غیرکارامد بو دند(1>کارایی فنی کل). میزان کارایی مراکز در طی دوره مطالعه روند منظمی نداشت و مدام دستخوش تغییر شده بود. هزینه منابع انسانی67 درصد و منابع سرمایه ای حدود 33 درصد کل هزینه های عملیاتی مراکز را در طی دوره تشکیل می دادند. متوسط هزینه کرد سالانه برای نیروی کار مراکز از محل اعتبار جاری 6 10 ×1/30ریال و برای منابع سرمایه ای از محل درآمدهای اختصاصی مراکز 6 10 ×9/19ریال بود. نتیجه گیری: با عنایت به این که منابع انسانی و سرمایه ای هزینه های هنگفتی را به بیمارستان ها تحمیل می کنند، لازم است مسئولان مراکز درمانی با برنامه ریزی صحیح و نیازسنجی اصولی به جذب درونداده ها اقدام کنند همچنین، راه های مؤثر بر عملکرد آنها را تشخیص داده و شاخص های مثبت کارایی را شناسایی کرده و ارتقا دهند تا ضمن استفاده بهینه از درون داده ها ظرفیت مطلوب تولید را تعیین کنند تا بدین وسیله از تحمیل هزینه های هرز به سیستم جلوگیری شود.